Za glasanje putem pošte u Bosni i Hercegovini prijavilo se više od 120.000 ljudi, što je skoro 50.000 više nego za prethodne izbore održane 2018. godine.
Enormno povećanje broja birača koji su se registrovali za glasanje putem pošte u pojedinim krugovima, kao što je Ministarstvo spoljnih poslova BiH, vide kao pozitivan korak koji pokazuje odgovornost građana BiH koji su van BiH, dok s druge strane mnogi smatraju da tu i nisu čista posla jer, primjera radi, za glasanje na izborima 2020. godine prijavilo se skoro pet puta više birača nego za izbore iz 2004. Godine, kada su veze dijaspore sa BiH bile daleko jače.
Na enorman broj birača koji su se registrovali za glasanje putem pošte upozorio je i Suad Arnautović, član Centralne izborne komisije BiH, na posljednjoj sjednici, ističući da tu ima i duplih prijava i da taj broj može da zavara, jer ima slučajeva da su se pojedinci prijavili i putem mejla, ali i preko direktne pošte.
“Zbog kašnjenja budžeta i donošenja zakona mi smo suočeni sa situacijom da smo morali angažovati veliki broj ljudi i procedura je takva da sigurno do 20. septembra nećemo imati prijave u sistemu”, naglasio je Arnautović, dodajući da će na kraju broj prijavljenih birača koji će ući u centralni birački spisak vjerovatno biti manji, ali da se ipak radi o enormnom broju.
I u samom CIK-u nedavno su istakli da je broj prijava glasača za glasanje van BiH u odnosu na prethodne izborne cikluse mnogo veći te da je zbog toga zaposlen i određen broj dodatnog osoblja, koje u više smjena radi na registraciji i pregleda prijave.
Za analitičare i stručnjake stvar je više nego jasna – enorman broj birača prijavljenih za glasanje putem pošte znači samo jedno, a to je manipulacija i pokušaj izborne prevare, koji je odavno poznat i koji, što je najgore, funkcioniše. Navodeći primjere da je bilo slučajeva da se s jedne adrese prijavi po 100 ili 200 birača za glasanje putem pošte, Vehid Šehić, bivši predsjednik Centralne izborne komisije BiH, ističe za “Nezavisne” da se poslije izbora nešto mora raditi te da se kroz reformu izbornog procesa posebna pažnja mora posvetiti biračima koji glasaju van BiH.
“Putem pošte se strašno mućka. Na prošlim izborima imali ste lokalnu zajednicu gdje nije prihvaćena registracija oko 5.000 birača. Neprihvatljiv je ovako veliki broj birača koji su se izjasnili da glasaju putem pošte, a radi se o lokalnim izborima, za koje inače vlada manji interes kada su glasači iz inostranstva u pitanju. Poznato je da emisari političkih partija putuju svjetom gdje ima mnogo naših izbjeglica i koristeći klubove iseljenika i vjerske zajednice pozivaju građane da se registruju za glasanje putem pošte”, rekao je Šehić za “Nezavisne”.
Kada je riječ o manipulaciji glasovima iz inostranstva, stvar je više nego jasna. Princip je takav da predstavnici političkih partija angažuju klubove iseljenika, kulturno-umjetnička društva pa čak i vjerske službenike da animiraju što veći broj ljudi da se prijave za glasanje, a nerijetko to urade u njihovo ime i s njihovom ličnom kartom. Nakon toga, kada dobiju izborni materijal za glasanje, oni ih obično popune zajedno u grupi i po instrukciji onoga ko je organizovao registraciju, a onda ih svako posebno pošalje poštom.
Opšti izbori 2002. godine
Registrovano 58.987
Glasalo 40.566
Lokalni izbori 2004. godine
Registrovano 27.462
Glasalo 18.864
Opšti izbori 2006. godine
Registrovano 32.441
Glasalo 23.307
Lokalni izbori 2008. godine
Registrovano 33.678
Glasalo 20.224
Opšti izbori 2010. godine
Registrovano 36.673
Glasalo 23.338
Lokalni izbori 2012. godine
Registrovano 37.359
Glasalo 24.562
Opšti izbori 2014. godine
Registrovano 42.128
Glasalo 28.001
Lokalni izbori 2016. godine
Registrovano 65.111
Glasalo 41.196
Opšti izbori 2018. godine
Registrovano 76.682
Glasalo 50.252